این سازه در ۱۹۷۹ اولین اثر تاریخی از ایران بود که در فهرست میراث جهانی یونسکو جایگرفت. جامعه بین المللی برای آن ارزش استثنائی و جهانی قایل است.
معبد ایلامی چغازنبیل در روی تپه بزرگ خاکی و در ساحل رودخانه دز از شعب رود کارون واقع شده است. این معبد توسط انتاش گال پادشاه ایلامی در سال 1250 قبل از میلاد ساخته شده و آنرا اختصاص به خدای اینشوشیناک داده است، بنای معبد دارای چند طبقه ساختمان است،ارتفاع آن در حدود 25 متر میباشد . این بنا از خشت خام ساخته شده، و روکشی از آجر دارد، در اطراف این معبد تعدادی الواح گلی نبشته و مجسمه انسان و حیوان کشف شده است.
ضمن خاکبرداری در قسمتی از این تپه دو عدد آجر که روی آن مطالبی به خط ایلامی حک شده بود کشف گردید، قاعده زیگورات مربع است، بلندی ساختمان در اصل 50 متر بوده است ، آخرین طبقه آن به خدای اینشوشیناک تعلق داشت. سر درهای مجلل و راه پله های متعدد آن طوری ساخته شده که منتهی به طبقات فوقانی معبد میشود، جالب ترین شیئی که در حفاری های اخیر چغازنبیل بدست آمده است مجسمه گاو لعاب داده شده ای است که با کمال ظرافت و مهارت ساخته شده و کتیبه ای بر روی گرده آن به خط ایلامی در چند ردیف نوشته شده است، اکنون این مجسمه زینت بخش تالار موزه ایران باستان است ، این گاو ظاهراً در بالای یکی از سر درهای زیگورات قرار داشته است ، در حال حاضر زیگورات چغازنبیل با ابهت و جلال بی مانندی سر به آسمان کشیده ، و شاهدی بر عظمت امپراطوری بزرگ ایلام میباشد.
این منطقه اغلب گرد و غبا زیادی به همراه دارد، اگر برای عکسبرداری به این منطقه سفر میکنید آب و هوای منطقه را از قبل چک کنید. همچنین ورود به داخل معبد بدون مجوز میراث فرهنگی غیرممکن است. محل قرار گیری زیگورات نیز دور از شهر میباشد پس حتمن نقشه ی خود را با نقشه ی ما چک کنید که دچار سردرگمی نشوید.
«چغازنبیل» که نام باستانی این بنا است، واژهای محلی و مرکب از دو واژه «چُغا» (در زبان لری به معنی «تپه») و زنبیل (به معنی «سبد») است که اشارهای است به مکان معبد که تپه بوده و آن را به زنبیل واژگون تشبیه میکردند. این مکان نزد باستانشناسان به «دور-اونتَش» معروف است که به معنای «دژِ اونتش»» است.
اونتاش گال پادشاه ایلام باستان است که دستور ساخت این شهر مذهبی را دادهاست. بنای چغازنبیل در میانه این شهر واقع شدهاست و مرتفعترین بخش آن است.
این نیایشگاه توسط اونتاش ناپیریش (حدود ۱۲۵۰ پ. م.)، پادشاه بزرگ ایلام باستان، و برای ستایش ایزد اینشوشیناک، الهه نگهبان شهر شوش، ساخته شدهاست. و در حمله سپاه خونریز آشور بانیپال به همراه تمدن ایلامی ویران گردید. سدههای متمادی این بنا در زیر خاک به شکل زنبیلی واژگون مدفون بود تا اینکه به دست رومن گیرشمن فرانسوی در زمان پهلوی دوم از آن خاکبرداری گردید. گرچه خاکبرداری از این بنای محدب متقارن واقع شده در دل دشت صاف موجب تکمیل دانش دنیا نسبت به پیشینه باستانی ایرانیان گردید اما پس از گذشت حدود ۵۰ سال از این کشف، دست عوامل فرساینده طبیعی و بی دفاع گذاشتن این بنا در برابر آنها آسیبهای فراوانی را به این بنای خشتی - گلی وارد کرده و خصوصا باقیمانده طبقات بالایی را نیز دچار فرسایش شدید کردهاست.
در زیر تصاویری دیگر از زیگورات میبینید که مربوط به این سایت نمیشود ولی برای درک بهتر در اینجا نمایش داده میشود:
- مجموعه تصاویر زیگورات چغازنبیل مجموعه تصاویر زیگورات چغازنبیل
- نقشه زیگورات چغازنبیل نقشه زیگورات چغازنبیل
- تصویر فرضی از زیگورات چغازنبیل در قدیم تصویر فرضی از زیگورات چغازنبیل در قدیم
- مدل ساخته شده از زیگورات چغازنبیل مدل ساخته شده از زیگورات چغازنبیل
- Chogha Zanbil Ziggurat from above Chogha Zanbil Ziggurat from above
- Chogha Zanbil Ziggurat conceptual model Chogha Zanbil Ziggurat conceptual model
- Chogha Zanbil Ziggurat sketch Chogha Zanbil Ziggurat sketch
https://bahramabedini.com/fa/photography/historical/ancient-iran/%D8%B2%DB%8C%DA%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%AA-%DA%86%D8%BA%D8%A7%D8%B2%D9%86%D8%A8%DB%8C%D9%84#sigProIda9daa7ccdc
(مراجع: فهرست آثار تاریخی ایران اثر نثرالله مشکوتی ص 115، وبسایت رسمی چغازنبیل )