حجاران تخت جمشید برای مادی‌ها، دو ساق شلوار گرد نقش کرده‌اند که دامن پیراهن مادی، بالای آنها را پوشانده است  و آنچه دیده می‌شود شکلی صاف و باد کرده و بدون چین و چروک و تاحدی کشیده می‌باشد.

در برخی از نقوش، کشیدگی شلوار چنان است که به نظر تنگ و چسبان می‌آیند و در بعضی نقوش، شلوار فراخ تر به نظر می‌رسد. دمپای شلوار با کفش چنان به هم پیوسته طرح شده که شکل آن دقیقاً معلوم نیست. این که آیا در مچ پا به وسیله نواری بسته شده یا رکابی دارد که پای افراز بر روی آن می‌ایستد؟ یا که در اصل، دمپای شلوار در میان پای افزار قرار دارد و نوارهایش بر مچ پا و در پهلو و روی پای افزار دیده می‌شوند، از آن پای افزار است؟ هیچ یک معلوم نیست ولی دمپای شلوار و دهانه پای افزار با وضع خاص خود رکابی را به نظر می‌رسانند شلوار به وسیله آن استوار است لذا احتمال رکاب‌دار بودن شلوار مادی بیشتر است.

در کتاب پوشاک باستانی ایرانیان (تألیف جلیل ضیاء پور)، شلوار مادی با دمپای رکاب‌دار معرفی گشته است اما با بررسی که توسط نگارنده همان کتاب در تخت جمشید صورت گرفته چنین مشاهده گردیده که بر راه پلکان شرقی کاخ آپادانا کسانی دیده می‌شوند که پای افزا رو شلوار مادی دارند و از جمله پیشکش‌های آنان شلوار است که بر روی دست می‌برند. این شلوار دمپا به جورابی وصل است که گویی یکسره دوخته شده است و به این ترتیب پایین شلوار مادها باید طبق این نقوش به صورت جوراب سر خود باشد ولی نقوش چنان نشان می‌دهند که دمپای شلوار، داخل کفش نیست تا چه رسد که تصور شود جوراب سر خود می‌باشند. لذا چنین می‌توان گفت مادی‌ها شلواری با جوراب سر خود داشتند ولی این که جوراب شلوار را کف‌دار برش می‌زدند یا به نحو دیگر، نامعلوم است. با توجه به نقش کاپادوکی‌ها چنین می‌توان نتیجه گرفت که کمر شلوار مادی باید لیف کمر داشته باشد و به صورت لیفی بوده است. اگر چه با توجه به مطالب کتاب پوشاک هخامنشیان و مادها در تخت جمشید چنین نتیجه گرفته می‌شود که شلوار مادی دارای جوراب سر خود بوده است. البته در تصویر، پلاک طلایی چنین مشاهده می‌شود که شلوار در داخل چکمه قرار گرفته است.

منبع: سرفراز، علی اکبر و همکاران (۱۳۸۹)؛ باستان شناسی و هنر دوران تاریخی ماد، هخامنشی، اشکانی و ساسانی؛ انتشارات مارلیک؛ صص ۸۹-۹۰

قبلاً گفته شد که امستد چنین اظهار نظر کرده است که مادها لباس چرمین بر تن دارند «بر اساس نقوش تخت جمشید» باید تذکر داده شود چیزی که بیش از همه، لباس مادها را چرمین جلوه مي‌دهد، علاوه بر ساده و تنگ بودن شکل آن، بی توجهی حجاران و در برخی طرح لازم، روی آنهاست زیرا در  میان همه نقوش تخت جمشید (در جایی که مادی‌ها را نقش کرده‌اند) در دو تا سه نقش بیش نیست که در سه خطی برای نشان دادن چین و چروک لباس‌ها طرح کرده‌اند.

اتاق ها و انبارها: دومین اثر مهم معماری نوشیجان ، دژ این مکان است که در یک پلان زمین صاف با اطاق نگهبانی هماهنگ گردیده و متصل به یک پلکان است و در طول ، چهار انبار تسلیحاتی موازی دارد. دژ، شامل حصار و بارو و اطاقهای مسکونی و انبار و مخازن می باشد که مجموعه ای به طول 25 و عرض 22 متر را فراگرفته اند.

معبد اصلی یا معبد مرکزی بنایی است به صورت نیمه چلیپا یل 8 گوش که با خشت خام و با همان عناصر معماری دژ نوشیجان ساخته شده است .

مجموعه فرهنگی تاریخی سعدآباد به مجموعه عمارت‌ها و کاخ‌هایی گفته می‌شود که در دربند، شمالی‌ترین و خوش آب و هواترین منطقه تهران در زمینی به مساحت ۱۱۰ هکتار بنا شده‌است.

مسجد جامع اردستان (ثبت تاریخی ۲۸۴) از مساجد بسیار زیبای دوران سلجوقی بشمار میرود . این جامع دارای شبستان و گنبد آجری و ایوان بزرگی است، در طرفین شبستان بزرگ شبستانهای کوچکتری ساخته شده، و صحن آن دارای ایوان و غرفاتی میباشد.

شهر نطنز در میان بیابان های وسیع قرار گرفته است، سرسبزی خیره کننده در میان بیابان جزو اولین دیدنی های نطنز است. شهری با پیشینه ای قدیمی در استان اصفهان که هر سال میزبان گردشگران زیادی قرار می گیرد. نطنز در ۱۲۰ کیلومتری شمال شرق شهر اصفهان قرار دارد. آثار تاریخی و بی نظیر موجود و مناظر طبیعی و بکر نطنز توجه هر بیننده ای را به خود جلب می کند، این شهرستان دارای ۱۸۰۰ اثر تاریخی، فرهنگی و جاذبه های گردشگری می باشد