بهرام عابدینی
بهرام عابدینی
بهرام عابدینی
سرگذشت بشر این واقعیت را به اثبات رسانده که هیچ تمدنی ابتدا به ساکن و در خلاء نگردیده است و ( ص 26) همواره مکانیزم های گوناگون و حتی متضاد در آفرینش و تکوین تمدن دست داشته اند .
تپه حصار واقع در حاشیه جنوبی شهر دامغان برای نخستین بار توسط اریخ اشمیت از دانشگاه پنسیلوانیا در سال 1312 مورد کاوش قرار گرفت. بر اثر این کاوش ها روشن شد که این محوطه باستانی دارای سه دوره اصلی فرهنگی از اواخر نوسنگی تا پایان عصر مفرغ است . از زمان کاوش های اشمیت در تپه حصار این محوطه به عنوان یکی از محوطه های مبنا برای شناسایی فرهنگ های همزمان در فلات مرکزی ایران مورد استناد باستان شناسان است.
با استقرار اقوام هندوآریایی در دو طرف دریاچه اورمیه بویژه بخش شرقی آن یعنی آمادای، پایه های تشکیل اولین امپراتوری ایرانی که قدرتمندترین امپراتوری سلطه گر ن زمان یعنی آشوری ها را به زانو در می آورند، ریخته می شود.
مجموعه نفیس اشیاء باستانی منطقه دارخوین پس از ۳۳ سال تلاش حقوقی، سرانجام شامگاه روز پنج شنبه ۴ دی ماه به ایران بازگشت. این مجموعه مرکب از ۳۴۹ قطعه شیء باستانی است که بیش از ۵۰ سال پیش به صورت غیرقانونی از ایران خارج شده بود.
زیگورات چغازنبیل در جنوب غربی ایران، در استان خوزستان و در شهرستان شوش واقع شدهاست. این سازه در ۴۰ کیلومتری جنوب شرقی شهر باستانی شوش و ۳۵ کیلومتری غرب شهر باستانی شوشتر واقع است، اما به دلیل واقع شدن در غرب رودخانه دز، مرز این دو شهرستان، در تقسیمات کشوری جزء شهرستان شوش محسوب میگردد. این بنا در طول جغرافیایی ۴۸ دقیقه و ۳۰ ثانیه و پهنای جغرافیایی ۳۲ دقیقهاست.
چُغازَنبیل نیایشگاهی باستانیاست که در زمان ایلام (عیلامیها) و در حدود ۱۲۵۰ پیش از میلاد ساخته شدهاست. چغازنبیل بخش بهجامانده از شهر دوراونتش است.
بقعه و مسجد شیخ المحقَّقین سلطان شهاب الدّین اهری دارای ساختمان مفصل ، ایوان رفیع ، صحن مفرح ، و غرفات ، دو مناره و رواق است . داخل مسجد دارای کاشیکاری معرق و پنجره مشبک نیز میباشد ، در سردر ایوان شرقی کتیبه ای بخط رقاع در چهار سطر بر روی سنگ نقر گردیده ، در مجموعۀ بنای بقعه ومسجد تاریخ و کتیبه ای که دالّ بر زمان ساختمان مقبره باشد ملاحظه نشده است.
هرودوت تاریخ نویس یونانی میگوید: دیااکو ، پسر فَروَرتیش چنان آوازهای در حِس دادخواهی داشت که ابتدا اهالی روستایی که در آن زندگی میکردند و سپس همۀ افراد قبیلهاش برای رفع دعواهایشان، به او مراجعه میکردند. وی چون قدرت خویش را دریافت، شایعه درافکند که بخاطر بازماندن از کارهای خصوصی خود نمیتواند تمام اوقاتش را در داوری میان افراد صرف کند.
آنچه که پیرامون تاریخ ایران در کتاب های تاریخی نوشته شدهاست ، معمولاً آغاز تاریخ ایران را از ابتدای دوران مادها و یا هخامنشی معرفی نموده و درباره اقوامی که پیش از مادها در این سرزمین میزیستهاند بندرت و یا کمتر اشاره میشود . ولی بر اثر تحقیقات و پژوهشهای بعمل آمده و با توجه به یافتههای باستانی ، در نقاط مختلف ایران خصوصاً در منطقه زاگرس ، چنین معلوم میشود که پیش از آمدن مادها و پارسها به فلات ایران اقوام دیگری که خود با آریاییها نزدیکی داشتهاند از مدتها پیش ، در این نواحی مستقر بودهاند. این اقوام ، دولتی تشکیل داده و در مقابل تهاجمات دولت مقتدر آشور پیوسته مقاومت کردهاند . اقوام فوق در عین حال صاحب تمدن ، فرهنگ و هنر عالی و با شکوهی بوده که آثار و بازماندههای آنها را امروزه به ویژه از منطقه زاگرس میشناسیم .
بنای اصلی مسجد کبود تبریز متعلق به زمان جهانشاه قره قویونلو و نیمه دوم قرن نهم هجری است. بانی این بنا صالحه دختر جهانشاه بوده است. از آثار باقیمانده، عظمت و شکوه دیرین مسجد روشن و مبرهن است . سر در اصلی مسجد نمونه ممتازی از تزیینات کاشیکاری میباشد. در این سردر، معرق کتیبه ای بخط رقاع در متن لاجوردی و زمینه سفید نصب شده که از عالی ترین مظاهر زیبایی و کامل معرق کاری دوره اسلامی بشمار است.