1)آثار اقتصادی جهانگردی:

كشورها و جوامع بصورت فزاینده ای به این حقیقت پی برده اند كه برای وضع اقتصادی خود باید ابتكار عمل به خرج دهند و درصدد یافتن راه های تازه ای برآیند. اگر چه در منطقه های مختلف دنیا شرایط متفاوت است، ولی همواره صنعت گردشگری عاملی برای پیشرفت وضع اقتصادی بوده است. همچنین این صنعت می تواند موجب تغییرات اقتصادی و اجتماعی شود.

جهانگردی از طریق تاثیر بر درآمد ملی، اشتغال، تغییر قیمتها و تراز بازرگانی ملی، اقتصاد كشور را تحت تاثیر قرار می دهد و پول و جمعیت را از مراکز تمرکز و ثقل صنعتی به سوی روستاها و نقاط طبیعی می کشاند و سبب میگردد تا پول و منافع اقتصادی در تمام سطوح جامعه به طور یکسان پراکنده شود  (رضوانی:1379،45) .

الف)تاثیر جهانگردی بر درآمد ملی: میزان این تاثیر بستگی به نوع سرمایه گذاری و جایگاه این صنعت در اقتصاد ملی دارد. مثلاً در صورتی كه توسعه آن از طریق سرمایه خارجی صورت گیرد، سود حاصل از این سرمایه گذاری و پرداخت حق الزحمه كاركنان خارجی مبالغ قابل توجهی ارز غیر ماندگار در كشور را شامل می شود كه به كشورهای دیگر انتقال می یابد (ضرغام: – 1375،37) .

مبادلات خارجی قدرت خرید بالاتری را در بازار بین المللی برای كشوری كه دارای پول كم ارزش است مهیا می كند. چون كه ممكن است ارز خارجی ابزاری برای خرید كالاهایی باشد كه در محل نمی توانند تولید كنند. گردشگری با توانایی تولید ارز خارجی می تواند بعنوان یك فعالیت جدید در بعضی از كشورهای در حال توسعه، شكل یافته و توسعه پیدا كند. برای مثال كشور كنیا نمونه ای از كشورهایی است كه درصد بالایی از درآمد ناخالص ملی (در سال 1989-90%) آن از محل ارز مسافران و جهانگردانی تامین می شود كه به این كشور مسافرت می كنند. و این رقم در تراز پرداختها نقش بسیار مهمی دارد (قادری – 1380،54).

ب)تاثیر جهانگردی بر اشتغال: با توجه به اینكه جهانگردی یك فعالیت خدماتی كارگربر است، عامل مناسبی در ایجاد فرصتهای شغلی برای نیروی كار ساده بدون تخصص و كارگران نیمه ماهر به شمار می رود. بطوری كه در برخی كشورهای در حال توسعه بیش از 50 درصدی نیروی فعال، در فعالیتهایی اشتغال دارند كه مستقیماً و یا بطور غیرمستقیم به جهانگردی مربوط است.

این قبیل كشورها معمولاً تك محصولی هستند. در كشور ما كه فعالیت جهانگردی بسیار محدود است، نیروی مشغول به كار در آن كمتر از 5 درصد جمعیت فعال كشور را تشكیل می دهد (ضرغام: 1375،44).

مقایسه هزینه ایجاد فرصتهای شغلی ناشی از توسعه جهانگردی با دیگر بخشهای اقتصادی بسادگی میسر نیست. زیرا بستگی به سطح خدمات حرفه ای این صنعت دارد.

مثلاً هزینه ایجاد یك فرصت شغلی در تاسیسات اقامتی، بسته به آنكه یك هتل 5 ستاره باشد یا یك مهمان پذیر یك ستاره كاملاً متفاوت است. بنابر این در انتخاب نوع جهانگردی مطلوب باید به حداكثر اشتغال میسر با در نظر گرفتن سطح تكنولوژی كشور و امكانات موجود توجه شود

ج)تاثیر بر قیمتها: تاثیر صنعت جهانگردی بر سطح عمومی قیمت كالا و خدمات بستگی به جایگاه این صنعت در اقتصاد ملی دارد. افزایش حضور جهانگردان در یك ناحیه، انگیزه مناسبی برای توسعه تاسیسات جهانگردی بوسیله سرمایه گذاران غیربومی است. این امر عامل مناسبی برای افزایش قیمت زمین در قطبهای سیاحتی بشمار می رود. افزایش قیمت زمین در مناطق سیاحتی، موجب افزایش قیمت زمین در تمام كشور خواهد شد كه نه تنها جهانگردان بلكه متقاضیان بخشهای كشاورزی، صنعتی و اجتماعی را نیز تحت تاثیر قرار می دهد.

كمبود برخی كالاهای مصرفی ساكنین محلی (مانند نان، گوشت، برنج و میوه كه عرضه آنها غیرقابل انعطاف است) نیز از تبعات حضور گردشگران بشمار می آید. نتیجه این افزایش تقاضا، تورمی است كه در تمام كشور انعكاس می یابد. این تورم را می توان با كاهش تقاضای جهانگردی، افزایش تولیدات ملی یا افزایش واردات بوسیله ارزی كه مصرف كنندگان خارجی برای آنها می پردازند مهار كرد. خطر تورم ناشی از توسعه جهانگردی، ضرورت برنامه ریزی موثر برای مدیریت توسعه بخش جهانگردی را آشكارتر می سازد.

د)تاثیر بر بودجه عمومی: بهسازی و توسعه تاسیسات زیربنایی بزرگترین فشار را بر بودجه عمومی كشور وارد می سازد. طرفداران توسعه گردشگری عقیده دارند كه گردشگری از زیربناهای موجود استفاده می كند، تا حدی این عقیده معتبر است

این تاسیسات (بندر. فرودگاه، جاده، ارتباطات راه دور، شبكه توزیع، آب سالم، برق، گاز، دفع زباله و خدمات بهداشتی) را شامل می شوند كه برای توسعه و بهبود آنها بناچار انجام بسیاری از خدمات  عمومی به تعویق می افتد.

معهذا لازمه تامین توقعات جهانگردان كشورهای صنعتی، ارتقاء كیفیت و استانداردهای این تاسیسات و تجهیزات به سطح آن كشورها است.

توسعه این قبیل تاسیسات بسیار هزینه بر است ولی موجب آسایش مردم، افزایش سطح زندگی و توقعات آنان می شود (تقی زاده انصاری:1383،60)

جدول آثار اقتصادی جهانگردی

- منبع: مدل برنامه ریزی استراتژیك جهانگردی ایران – (حمید ضرغام،1380)

منبع:  www2.irgeo.ir